Wat kun je doen in Bourgogne-Franche-Comté en Grand Est tijdens de herfstvakantie
Elk seizoen heeft zijn charme, maar in de herfst zijn de regio’s Bourgogne-Franche-Comté en Grand Est magnifiek! Bestemmingen als Reims, Vézelay, Straatsburg en absint-hoofdstad Pontarlier in de Jura zijn vanuit Nederland prima te bereiken met (elektrische) auto en trein. Gastbloggers David en Nathalie delen hun bezienswaardigheden en tips.
1. Reims
In Reims staan twee dingen centraal: champagne en de kathedraal Notre-Dame de Reims. Meer excuses heb je ook niet nodig om meteen af te reizen! Op nog geen 500 kilometer van Utrecht beland je in een statige stad in de beste Franse tradities met mooie parken, elegante pleinen, speelse fonteinen en sfeervolle cafés.
Place Drouet d’Erlon is een lange brede boulevard met chique art deco gebouwen, winkels, cafés en restaurants. Op het einde links is de trendy winkelstraat Rue de Vesle, waar je naar hartenlust kunt shoppen. Cultuur is ook nooit ver weg. Vlakbij op Place Herrick stuit je op de Grand Théatre waarop bekende namen als Racine, Mozart en Corneille op de gevel prijken. Vervolg de weg rechtdoor naar Place Royale; een mooi plein met een beeld van Lodewijk XV uitgedost als een Romeinse keizer. Daarbovenuit torent de mooiste parel in de kroon van Reims; de kathedraal de Notre Dame.
Wij vinden de Notre-Dame de Reims een van de meest imposante kathedralen van heel Frankrijk. In 1211, het was de periode van de hoge gotiek, werd met de bouw begonnen en het zou nog bijna 300 jaar duren voordat het gebouw voltooid werd. De opzet van deze kerk was anders dan die van eerdere kathedralen. De Notre-Dame de Reims moest dienen voor kroningen. In totaal zijn er maar liefst 25 monarchen ingezegend. Waar Reims zich het meest in onderscheidt is het veelvuldig gebruik van glas-in-lood. De bouwers kozen voor eenvoudige, maar sierlijke glas-in-lood roosvensters en het resultaat mag er zijn.
Buiten het centrum is de basiliek van Saint-Remi, na de kathedraal het beroemdste gebouw van Reims. Het is een bezoek meer dan waard. Wil je weten wat er te doen is in Reims tijdens de herfstvakantie? Check dan de website Le Trésor of ga langs bij het infopunt, in de schaduw van de kathedraal.
2. Troyes
Troyes wordt de historische hoofdstad van de Champagnestreek genoemd en toevalligerwijs – of niet? – ziet de plattegrond van het centrum eruit als een champagnekurk. Troyes, gelegen aan de rivier de Seine, was al een bloeiende handelsstad in Romeinse tijden. In de middeleeuwen was Troyes een van de belangrijkste steden van de Champagnestreek door zijn wijn, textiel en glas. In 1128 kreeg de mystieke en militaire orde van de tempeliers tijdens een concilie pauselijke erkenning. Troyes was de geboorteplaats van Chrestien de Troyes, een van de grondleggers van de beroemde ridderromans.
De schilderachtige smalle straten in het centrum van Troyes vormen een labyrint waar je je helemaal in de middeleeuwen waant. Kenmerkend voor Troyes zijn de huizen met vakwerkgevels; ze zijn voor een deel opgetrokken uit hout. Sommige voorgevels zijn zo uit het lood dat ze bijna de overburen raken. Het meest sprekende voorbeeld hiervan is een zijstraatje van Rue Champeaux, de Rue des Chats.
Het gezelligste plein van de stad vinden wij Place St. Rémy, genoemd naar de bisschop uit Reims. Overal op Place St. Rémy zijn de voorgevels uitgevoerd in fleurige pasteltinten. Een paar dagen per week is hier een gezellige, typische Franse markt.
Als je even verder loopt dan doemt de kathedraal Saint-Pierre Saint-Paul al snel op. De bouw van de huidige kathedraal begon in de 13e eeuw en duurde tot en met de 17e eeuw. Wat het meest opvallend is aan de kathedraal is het veelvuldig gebruik van glas-in-lood, maar liefst 1500 m2. Wij vinden de ramen in Troyes mooier dan in Reims.
In een zijstraatje van de Rue Emile Zola zit het Maison de l’Outil et de la Pense Ouvrire, het MOPO in de volksmond. Hier vind je exposities over werktuigen en gereedschappen. In het binnenhofje met vakwerkgevels staan planten en kruiden vanuit de hele wereld die heerlijk geuren. Bekijk op de website van Champagne-Ardenne toerisme wat je verder nog kunt doen in Troyes.
3. Straatsburg
Straatsburg (Frans: Strasbourg) is de hoofdstad van de Elzas en van de nieuwe regio Grand-Est. Het is een hippe studentenstad en aan de andere kant barst Straatsburg van de historie. De kathedraal, opgetrokken uit rozerood zandsteen, is een van de hoogste in Frankrijk. Wij vonden de kathedraal erg indrukwekkend. Tegen betaling kun je de toren beklimmen. De wijk Petit France is ontzettend gezellig met overal terrassen op mooie pleintjes. Ook leuk om een rondvaart te boeken en de wijk vanaf het water te bekijken. Als je in Straatsburg bent probeer dan eens een flammkuchen, een soort dunne pizza, en naar een weinstube om de lokale wijnen en bieren te proeven. Een van de bekendste gebouwen in Straatsburg is die van het Europees Parlement, dat hier een week per maand vergadert. Je kunt er een kijkje nemen, maar meld je wel even aan op de website van het Europees parlement in Straatsburg.
4. Châtillon-sur-Seine
Vanuit Troyes neem je de route touristique du Champagne vanuit Troyes richting Châtillon-sur-Seine, op de grens van de Bourgogne en de Champagnestreek. Het duurt ietsjes langer allemaal, maar de omgeving is schitterend met dikke bossen en idyllische dalen waar de Seine doorheen meandert. Een wandeling door het pittoreske stadje naar de romaanse kerk van Saint-Vorles is een aanrader. Voor wie geïnteresseerd is in de tempeliers: de Heilige Bernardus, de opsteller van de leefregels van de kruisridderorde, studeerde hier. De kerk en zijn begraafplaats zijn uiterst schilderachtig en sfeervol. Bezoek ook la Source de Douix, een van de bekendste natuurbronnen van Frankrijk. De bron, net buiten het stadje, was al ruim voor de tijd van Jezus een heilige plek.
5. Absint-hoofdstad en het Kasteel de Joux
In het Jura-gebergte zijn honderden kilometers aan fiets- en wandelpaden uitgezet. Je zou er bijna keuzestress van krijgen. Wat te denken van de Smokkellaarsroute of de Absint Route? Pontarlier, hoofdstad van de absint, is een prima uitvalsbasis. Wij hebben vanuit Pontarlier een pittige wandeling gemaakt naar Fort Mahler; het is een ‘hell of a climb’, maar het wordt meer dan beloond met een hemelse aanblik op Kasteel de Joux (Château de Joux). Dit middeleeuwse kasteel prijkt op een bergtop op zo’n 1100 meter hoogte en kijkt uit over een groen dal, waar ooit de belangrijkste handelsroute tussen Zwitserland en Frankrijk liep. De imposante burcht werd in de 11e eeuw eerst in hout opgetrokken. Later werd het tot een onneembaar fort verbouwd door niemand minder dan de beroemde architect Vauban, de lieveling van Lodewijk XIV, bekend als de Zonnekoning. Het fort diende ook lang als gevangenis en nog later werd het fort gemoderniseerd door de bekende Franse maarschalk Joffre en opgenomen in de beroemde Maginot Linie. Het doel was om Frankrijk tegen een Duitse invasie door Zwitserland te beschermen. Dat bleek echter pure luchtfietserij te zijn, want de Duitsers gingen gewoonweg om de linie heen om zodoende Frankrijk te bereiken. Het kasteel de Joux maakt deel uit van 13 hoogtepunten in de Franche-Comté.
6. Montbard en Abdij van Fontenay
Montbard is een kleine stad in de regio Bourgogne-Franche-Comté. Zoals de naam in het Frans al zegt: het is gelegen op een kleine heuvel. Montbard heeft ook een link met de tempeliers, want een van de eerste negen tempeliers, Andre de Montbard, komt er vandaan. Leuk om in de buurt te fietsen langs het Bourgondisch kanaal en misschien nog leuker: huur zelf eens een boot en dat kan ook zonder vaarbewijs. Het stikt van de kanalen in deze regio, die destijds zijn gegraven om Parijs beter te kunnen bevoorraden. Ook het Canal du Nivernais is populair. Volgens velen is het zelfs het mooiste kanaal van Frankrijk. Wel even wennen met al die sluizen, maar je voelt je heerlijk vrij en de kanalen zijn er puur voor de pleziervaart.
Op nog geen 10 kilometer van Montbard ligt de Abdij van Fontenay (Abbaye de Fontenay), een van Frankrijk’s beroemdste en mooiste abdijen. Het is tevens een van de oudste Cisterciënzer kloosters en een van de bekende ‘dochters van Citeaux‘. De abdij is idyllisch gelegen in een bosrijk, vruchtbaar dal langs een riviertje. Fontenay, dat nog altijd in gebruik is, staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Genesteld tussen de groene bergen is het klooster een stukje hemel op aarde met eenvoudige stenen gebouwen, prachtige tuinen en spetterende fonteinen. De gebouwen zijn van binnen sober maar sierlijk, conform de regels van de Heilige Bernardus.
7. Vézelay, de ‘heilige heuvel’
Vézelay is niet voor niets een van de bekendste ‘Plus beaux villages de France’. Het is een van de belangrijkste centra voor de verering van Maria Magdalena en dat is het al sinds de middeleeuwen. Vézelay was een belangrijke stop voor pelgrims op de weg naar Santiago de Compostela. Het stadje is gebouwd op een hoge heuvel die bekend stond als Mont Joie, en het is inderdaad een vreugdevolle verschijning. Een bezoek aan Vézelay begint onderaan de berg, bij de stadspoort, op een weids plein met statige gebouwen zoals hotel de la Poste et du Lion D‘Or en knusse pensionnetjes. Loop het lange, steile weggetje omhoog. Het is een behoorlijke klim en je kuiten zullen niet blij zijn, maar je ogen des te meer. Vézelay is een van de grootste trekpleisters van Frankrijk, maar desondanks is het een toonbeeld van ingetogenheid en smaak. De straat omhoog wordt geflankeerd door mooie winkeltjes waar je regionale producten kunt kopen, zoals de beroemde confiture d’oignons (uienjam), cafeetjes, galerietjes en hotelletjes. Bovenop de berg prijkt de basiliek Ste Marie-Madeleine als een kroon. De basiliek, die sinds 1979 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO prijkt, is adembenemend maar ook het kerkplein zelf druipt van de sfeer van weleer. De Place de la Madeleine wordt omringd door mooie karakteristieke gebouwen met schilderachtige rode dakpannen en weelderige klimop. Het plein wordt overheerst door de basiliek. Aanrader: bij zonsondergang kleurt de voorgevel prachtig warm geel met een roze tint. Achter de basiliek is een groot park met een uitzicht op de paradijselijke omgeving beneden waar hemel en aarde bij elkaar lijken te komen.
Tekst en beeld (behalve de foto van Straatsburg): Dit is een gastbijdrage van journalisten Nathalie van Koot en David Scherpenhuizen. Samen hebben ze o.a. voor Dominicus twee cultureel-historische themagidsen over Frankrijk geschreven. Meer info of volg David & Nathalie op Facebook, Instagram en Twitter.
